Jak mówić o separacji

Po długim namyśle rodzice zdecydowali się rozstać. Ojciec zastanawia się, jaki jest najlepszy sposób przekazania synom informacji o tej decyzji.

Zapytanie do Voksne for Barn:

Dzień dobry, po 9 latach spędzonych razem postanowiliśmy żyć w separacji. Długo dojrzewaliśmy do tej decyzji i oboje uważamy, że najlepiej przeprowadzić to teraz.

Mamy dwóch synów w wieku 8 i 4 lat. Młodszy jest bardzo związany z mamą i lgnie do niej, natomiast starszy tak samo lubi przebywać ze mną.

Oboje z żoną mniej więcej w równym stopniu angażujemy się w sprawy rodzinne, zarówno jeśli chodzi o dom, jak i dzieci.

Chcielibyśmy uzyskać poradę w kwestiach, które obecnie są dla nas najważniejsze, aby móc zapewnić dzieciom możliwie najłagodniejszy okres zmian:

1) Z jakim wyprzedzeniem należy poinformować dzieci o rozstaniu?

Dom zostanie sprzedany, ponieważ żadne z nas nie może sobie pozwolić na jego samodzielne utrzymanie.

2) Czy należy odczekać ze sprzedażą domu, aby dzieci mogły tam mieszkać w fazie przejściowej, a my opiekowalibyśmy się dziećmi, wprowadzając i wyprowadzając na zmianę? Kupilibyśmy też nowe mieszkania.

3) Czy powinniśmy powiedzieć dzieciom teraz, w trakcie ferii świątecznych, zyskując tym samym kilka wspólnie spędzonych dni na „przetrawienie” informacji w ciszy i spokoju, czy też lepiej powiedzieć dzieciom po Nowym Roku, żeby nie psuć im ferii?

4) Jakie rozwiązanie zalecacie Państwo w sprawie opieki nad dziećmi? Z kim najlepiej o tym porozmawiać? Czy możemy prosić o polecenie konkretnych osób/nazwisk?

Odpowiedź doradcy:

Dzień dobry, dziękujemy za zapytanie.

Pisze Pan, że wraz z żoną podjęliście decyzję o separacji, a teraz zastanawiacie się, jak to przeprowadzić, mając na uwadze dobro dzieci. Na wstępie chcę podkreślić, jak wspaniale czytać, że rodzice koncentrują się na dzieciach i planują zorganizować wszystko jak najlepiej dla dzieci. Z Pana listu wynika również, że umiecie współpracować jako para, pomimo planów rozstania. Dobra współpraca i komunikacja pomiędzy rodzicami to jeden z najważniejszych czynników w sytuacji, gdy rodzice przestają być razem.

Wybór najlepszego momentu poinformowania dzieci o rozstaniu rodziców nie podlega, niestety, żadnym regułom. Jeśli zaczęliście już mówić o rozstaniu innym dorosłym, dzieci powinny również usłyszeć to od Was, a nie od kogoś innego. Ważne jest również przeprowadzenie rozmowy z dziećmi, zanim któreś z rodziców wyprowadzi się z domu, tak aby mogły one przygotować się na zmiany, które niebawem nastąpią. Rozmawiajcie Państwo z dziećmi w trakcie procesu przeprowadzania zmian, a także później. Wyjaśniajcie im, dlaczego nie możecie mieszkać razem i jak będzie zorganizowana przyszłość. Pomóżcie dzieciom zrozumieć, że nie ponoszą one żadnej winy za rozstanie rodziców i że kochacie je tak samo, mimo zmian, które nastąpią. Zapewniajcie dzieci, że mogą Was pytać o wszystko, co je trapi. Dobrze jest dostosować formę wypowiedzi do wieku/fazy rozwojowej danego dziecka. W przypadku małych dzieci wystarczy często krótki, prosty przekaz, powtarzany wielokrotnie. Reakcje dzieci na rozstanie rodziców są zróżnicowane. Dajcie im Państwo czas i przestrzeń, aby mogły wyrażać swe emocje, a także okazujcie, że jesteście dla nich dostępni, jeśli potrzebują rozmowy lub po prostu pocieszenia.

Nie ma prostej recepty na to, jak zorganizować okres przejściowy. Co jest dobre dla jednej rodziny, może być złe dla innej. Niektórzy decydują się sprzedać dotychczasowe mieszkanie i każde z rodziców przeprowadza się do nowego miejsca – wtedy dzieci na zmianę mieszkają u mamy i u taty. Inni, tak jak Państwo, zatrzymują dotychczasowe miejsce na okres fazy przejściowej, po czym wprowadzając się i wyprowadzając na zmianę z drugim rodzicem, sprawują naprzemienną opiekę. To Państwo znacie najlepiej swoje dzieci i wiecie, jakie rozwiązanie będzie dla nich najkorzystniejsze w fazie przejściowej. Porozmawiajcie na ten temat (Wy – dorośli) i ustalcie, jakie rozwiązanie będzie najlepsze dla Waszej rodziny.

Trudno przewidzieć, czy dobrym wyjściem będzie powiedzieć dzieciom w czasie ferii. Tak jak wspomniano wcześniej, musicie Państwo mieć na uwadze rozwiązanie najlepsze dla Waszych dzieci. Dzieci często zauważają zmiany w zachowaniu dorosłych. Jeśli perspektywa rozstania odbija się na Państwa zachowaniu, a wszyscy wokół wiedzą o planowanej separacji, rozsądniej jest powiedzieć o tym dzieciom. Jeszcze raz podkreślamy, że ze względu na dzieci najważniejsza jest dobra współpraca i komunikacja pomiędzy rodzicami.

Podział opieki nad dziećmi po przeprowadzce to kolejna sprawa do uzgodnienia, przy czym należy przede wszystkim mieć na uwadze potrzeby dzieci. Zastanówcie się Państwo, dokąd przeprowadzicie się po rozstaniu. Czy oboje zamieszkacie w tym samym rejonie, aby dzieci mogły kontynuować naukę w tym samym przedszkolu / tej samej szkole? Czy zamieszkacie daleko od siebie? W jaki sposób Państwo, jako rodzice, zorganizujecie życie po rozstaniu tak, aby dzieci czuły się jak najlepiej. Najlepszym wyjściem będzie dogadanie się i ustalenie rozwiązania najlepszego dla Waszej rodziny.

Ponadto zalecamy, o ile jeszcze Państwo o tym nie pomyśleli, skontaktowanie się z poradnią dla rodzin. Obecnie wymaga się, aby dorośli posiadający dzieci i planujący rozstanie wpierw odbyli spotkanie mediacyjne w poradni dla rodzin. Spotkanie ma na celu pomóc Państwu osiągnąć porozumienie w sprawach władzy rodzicielskiej, opieki nad dziećmi i ustalenia miejsca zamieszkania dzieci. Tu znajdą Państwo najbliższą poradnię dla rodzin: https://www.bufdir.no/Familie/.

Na stronie Urzędu ds. Dzieci, Młodzieży i Rodziny znajdą Państwo również informacje o tym, co jest najlepsze dla dziecka, gdy rozpada się rodzina i o czym należy pamiętać.

Polecam Państwu przeczytanie „Kochana mamo, kochany tato”. Jest to broszura, w której dzieci opowiadają o swoich emocjach związanych z rozwodem rodziców. 

Tu zaś można przeczytać dziesięć próśb od dzieci i nastolatków do rozstających się rodziców.  Proszę pamiętać o nich teraz i w przyszłości.

Mam nadzieję, że moja odpowiedź pomoże Państwu znaleźć najlepsze rozwiązanie dla Państwa rodziny, a także przyczyni się do złagodzenia tego trudnego dla dzieci okresu, gdy dowiedzą się o rozstaniu swoich rodziców.

Czy masz pytania na temat dzieci lub nastolatków? Skontaktuj się z naszymi doradcami.